تفاوت یونولیت سقفی و کرومیت
در صنعت ساختمان‌سازی انتخاب مصالح مناسب برای سقف یکی از تصمیمات کلیدی است که بر کیفیت، ایمنی و هزینه پروژه تأثیر می‌گذارد همچنین دو نوع پرکننده پرکاربرد در سقف‌های ساختمانی یونولیت سقفی و یونولیت کرومیت هستند که هرچند هر دو از جنس فوم پلی‌استایرن ساخته شده‌اند اما کاربردها، ابعاد و ویژگی‌های آن‌ها متفاوت است.
در این مقاله به بررسی جامع تفاوت‌های این دو نوع یونولیت، کاربردها و مزایای آن‌ها خواهیم پرداخت با ما همراه باشید.
سقف های ساختمانی
سقف‌های ساختمانی از دو بخش اصلی تشکیل شده‌اند: تیرچه‌ها و پرکننده‌ها.
تیرچه‌ها که می‌توانند بتنی یا فلزی باشند نقش حامل بار را بر عهده دارند و وزن سقف و بارهای وارده را به ستون‌ها منتقل می‌کنند اما از طرف دیگر پرکننده‌ها فضای بین تیرچه‌ها را پر کرده و به عنوان قالب برای بتن‌ریزی یا عایق حرارتی و صوتی عمل می‌کنند و یونولیت که نوعی فوم پلی استایرن سبک و مقاوم است یکی از پرکننده‌های محبوب در این سیستم‌هاست و به دلیل ویژگی‌هایی مانند سبکی، عایق‌حرارتی و سهولت نصب در پروژه‌های ساختمانی به طور گسترده استفاده می‌شود.
یونولیت‌ها در انواع مختلفی تولید می‌شوند که دو نوع رایج آن‌ها یونولیت سقفی و یونولیت کرومیت هستند و این دو نوع هرچند از نظر ماده اولیه مشابه‌اند اما در سیستم‌های سقفی مختلف به کار می‌روند و تفاوت‌های مشخصی دارند.
یونولیت سقفی
یونولیت سقفی نوعی فوم پلی استایرن است که به طور خاص برای استفاده در سقف‌های تیرچه بلوک طراحی شده است و در این سیستم تیرچه‌های بتنی به عنوان عناصر حامل بار استفاده می‌شوند و یونولیت‌ها بین آن‌ها قرار می‌گیرند تا فضای خالی را پر کنند که پس از نصب بتن روی این فوم‌ها ریخته می‌شود و یونولیت به عنوان قالب دائمی باقی می‌ماند.
مشخصات فنی یونولیت سقفی
• ابعاد استاندارد: ۱۰۰ سانتی‌متر (طول) × ۵۰ سانتی‌متر (عرض) × ۲۰ یا ۲۵ سانتی‌متر (ارتفاع).
• تراکم (دانسیته): معمولاً بین ۷ تا ۱۲ کیلوگرم بر متر مکعب بسته به نیاز پروژه.
• کاربرد: مناسب برای سقف‌های تیرچه بلوک با تیرچه‌های بتنی.
مزایای یونولیت سقفی
سبکی: وزن کم یونولیت سقفی باعث کاهش بار مرده ساختمان می‌شود که در مناطق زلزله‌خیز اهمیت زیادی دارد.
عایق‌حرارتی و صوتی: این فوم به دلیل ساختار سلولی خود عایق خوبی برای گرما و صدا است و می‌تواند هزینه‌های انرژی را کاهش دهد.
سرعت اجرا: نصب آسان و سریع آن زمان ساخت را کوتاه می‌کند و هزینه‌های نیروی کار را کاهش می‌دهد.
مقاومت در برابر رطوبت: یونولیت سقفی در برابر آب و رطوبت مقاوم است و تغییر شکل نمی‌دهد
یونولیت کرومیت
یونولیت کرومیت نیز از جنس پلی‌استایرن است اما برای استفاده در سقف‌های تیرچه کرومیت طراحی شده است که در این سیستم تیرچه‌های فلزی (معمولاً فولادی) به جای تیرچه‌های بتنی استفاده می‌شوند و یونولیت کرومیت بین این تیرچه‌ها قرار گرفته و به عنوان قالب برای بتن‌ریزی یا حتی بخشی از ساختار سقف عمل می‌کند.
مشخصات فنی یونولیت کرومیت
• ابعاد استاندارد: ۱۰۰ یا ۲۰۰ سانتی‌متر (طول) × ۶۵ سانتی‌متر (عرض) × ۲۰ یا ۲۵ سانتی‌متر (ارتفاع).
• تراکم (دانسیته): معمولاً بین ۷ تا ۱۲ کیلوگرم بر متر مکعب اما گاهی با تراکم بالاتر برای تحمل بارهای بیشتر تولید می‌شود.
• کاربرد: مناسب برای سقف‌های تیرچه‌کرومیت با تیرچه‌های فلزی.
مزایای یونولیت کرومیت
مقاومت سازه‌ای: تیرچه‌های فلزی مقاومت بالاتری نسبت به تیرچه‌های بتنی دارند که باعث می‌شود سقف در برابر بارهای سنگین و زلزله مقاوم‌تر باشد.
سبکی: مانند یونولیت سقفی وزن کمی دارد و بار کلی ساختمان را کاهش می‌دهد.
سرعت اجرا: نصب سریع و آسان آن به ویژه در پروژه‌های بزرگ مزیت بزرگی است.
انعطاف‌پذیری طراحی: سیستم تیرچه‌کرومیت امکان اجرای سقف‌های با دهانه‌های بزرگ‌تر را فراهم می‌کند.
مقایسه یونولیت سقفی و یونولیت کرومیت
کاربرد و سیستم سقفی:
یونولیت سقفی برای سقف‌های تیرچه‌بلوک با تیرچه‌های بتنی مناسب است در حالیکه یونولیت کرومیت برای سقف‌های تیرچه کرومیت با تیرچه‌های فلزی طراحی شده است و این تفاوت اصلی تعیین‌کننده انتخاب بین این دو نوع است.
ابعاد:
عرض یونولیت سقفی معمولاً ۵۰ سانتی‌متر است که با فاصله استاندارد تیرچه‌های بتنی هماهنگ است در مقابل یونولیت کرومیت با عرض ۶۵ سانتی‌متر تولید می‌شود تا با فاصله بیشتر تیرچه‌های فلزی سازگار باشد.
تراکم (دانسیته):
هر دو نوع می‌توانند در تراکم‌های مختلف تولید شوند اما یونولیت کرومیت گاهی با تراکم بالاتر عرضه می‌شود تا با بارهای سنگین‌تر در سیستم‌های تیرچه‌کرومیت سازگار باشد با این حال تراکم استاندارد هر دو معمولاً بین ۷ تا ۱۲ کیلوگرم بر متر مکعب است.
هزینه:
به دلیل ابعاد بزرگ‌تر و گاهی تراکم بالاتر یونولیت کرومیت معمولاً گران‌تر از یونولیت سقفی است همچنین هزینه تیرچه‌های فلزی در مقایسه با تیرچه‌های بتنی نیز به افزایش هزینه کلی سیستم تیرچه‌کرومیت منجر می‌شود.
مقاومت و ایمنی:
سیستم تیرچه کرومیت به دلیل استفاده از تیرچه‌های فلزی مقاومت بیشتری در برابر زلزله و بارهای سنگین دارد که این ویژگی در مناطق زلزله‌خیز یا پروژه‌های بزرگ مزیت قابل توجهی است.
کدام را انتخاب کنیم؟
انتخاب بین یونولیت سقفی و یونولیت کرومیت به عوامل متعددی بستگی دارد:
1. نوع سیستم سقفی:
اگر طراحی پروژه شما بر اساس سقف تیرچه‌بلوک با تیرچه‌های بتنی است یونولیت سقفی تنها گزینه مناسب است اما اگر از سیستم تیرچه‌کرومیت با تیرچه‌های فلزی استفاده می‌کنید باید یونولیت کرومیت را انتخاب کنید.
2. بودجه:
سیستم تیرچه‌بلوک با یونولیت سقفی معمولاً ارزان‌تر است به ویژه در پروژه‌های کوچک یا متوسط اما اگر بودجه بیشتری دارید و به دنبال مقاومت بالاتر هستید سیستم تیرچه کرومیت با یونولیت کرومیت گزینه بهتری است.
3. شرایط محیطی:
در مناطق زلزله‌خیز سیستم تیرچه کرومیت به دلیل انعطاف‌پذیری و مقاومت بالاتر تیرچه‌های فلزی ایمن‌تر است همچنین در پروژه‌هایی که نیاز به دهانه‌های بزرگ‌تر یا سقف‌های سبک‌تر دارند این سیستم ترجیح داده می‌شود.
4. سرعت اجرا:
هر دو سیستم سرعت اجرای بالایی دارند اما سیستم تیرچه‌کرومیت به دلیل امکان اجرای همزمان چند سقف و نصب سریع‌تر تیرچه‌های فلزی ممکن است در پروژه‌های بزرگ مزیت داشته باشد.
5. نیازهای عایق‌بندی:
هر دو نوع یونولیت خاصیت عایق‌حرارتی و صوتی خوبی دارند اما اگر پروژه شما نیاز به عایق‌بندی خاص یا مقاومت در برابر آتش دارد باید از یونولیت‌های کندسوز یا پوشش‌های ضدحریق استفاده کنید.
نکات اجرایی و توصیه‌ها
کیفیت مواد: هنگام خرید یونولیت به تراکم و کیفیت آن توجه کنید زیرا یونولیت‌های با تراکم کمتر از ۷ کیلوگرم بر متر مکعب ممکن است شکننده باشند و خاصیت عایق‌بندی کمتری داشته باشند.
استانداردها: در ایران سازمان استاندارد ساختمانی توصیه می‌کند که یونولیت‌های با تراکم حداقل ۱۲ کیلوگرم بر متر مکعب برای سقف‌های تیرچه‌کرومیت استفاده شوند اما در عمل تراکم‌های ۷ تا ۸ نیز رایج است.
مشورت با مهندس: انتخاب نوع یونولیت و سیستم سقفی باید با مشورت مهندسان سازه و بر اساس نقشه‌های اجرایی انجام شود.
ایمنی در برابر آتش: برای کاهش خطر آتش‌سوزی می‌توانید از یونولیت‌های کندسوز یا پوشش‌های ضدحریق استفاده کنید.
نگهداری تیرچه‌های فلزی: در سیستم تیرچه کرومیت اطمینان حاصل کنید که تیرچه‌های فلزی با پوشش‌های ضدزنگ محافظت شده‌اند تا از خوردگی جلوگیری شود.
در نهایت یونولیت سقفی و یونولیت کرومیت هر دو مصالحی کارآمد و مدرن در صنعت ساختمان‌سازی هستند که به کاهش وزن ساختمان، افزایش سرعت اجرا و بهبود عایق‌بندی کمک می‌کنند و تفاوت اصلی آن‌ها در سیستم سقفی است که برای آن طراحی شده‌اند.
